Ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum van de NV Energiebedrijf IJsselmij in Zwolle, (1988) ontving de culturele raad van Overijssel een gift voor het verstrekken van een kunstopdracht. Het moest een ruimtelijk werk worden dat beeldend verwijst naar begrippen als licht, energie en beweging. Een werk van vier windsculpturen van de kunstenaar Alwie Oude Aarninkhof werd gekozen. De vier windsculpturen staan voor het station in de gemeente Ommen.
Verspreid over het stationsplein van Ommen staan vier rechthoekige windobjecten van Alwie Oude Aarninkhof. Deze Mobiles zijn hoog in de lucht opgesteld op vier roodgelakte staanders van 4,5 me-ter hoogte. De transparante objecten draaien en veranderen van vorm onder invloed van de wind. In die tijd maakte het kunstwerk deel uit van het omvangrijke kunstprogramma Kunstlijn
Kunstlijn, kunstwegen
In 1989 startte NS, die dat jaar het 150-jarig bestaan van het Nederlandse spoor vierde, een samenwerkingsverband met de Stichting Beeldenroute Overijssel en de Tentoonstellingsdienst Overijssel. Er werd een kunstroute ingericht met kunstwerken op en rond stations langs de spoorlijn Zwolle-Emmen. Aanvankelijk kreeg het initiatief de naam Kunstlijn. Het project werd aangekondigd als ‘het meest langgerekte openlucht-kunstmuseum’. De kunst die in en rond de elf stations tussen Zwolle en Emmen werd gerealiseerd diende onder meer het kunsttoerisme per trein te bevorderen. In Ommen zijn nog twee werken gerealiseerd: Taxonomy applied #2 van Joseph Kosuth en Huis van Reizen van Rien Monshouwer. Rondom de stations Zwolle, Dalfsen, Mariënberg, Hardenberg en Gramsbergen zijn ook kunstwerken te vinden van David Kessler, Jan van Munster, Bas Maters, Gerard Merz, Lawrence Weiner, Nan Hoover, Tine van de Weyer en Braco Dimitrijević.
In 2000 werd Kunstlijn voortgezet in het project Kunstwegen. Kunstwegen strekt zich uit van Zwolle tot Nordhorn, Duitsland. Stichting Kunstwegen sloot een Europees samenwerkingsverband met Duitse overheden en culturele instellingen. Inmiddels maken aan Nederlandse zijde ruim 75 kunstwerken onderdeel uit van de 132 kilometer lange route. Nog altijd wordt de route uitgebreid met nieuwe aanwinsten en initiatieven. In Gramsbergen is een informatiecentrum gevestigd.
De Kunstenaar
Alwie Oude Aarninkhof (1953) genoot zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunst in Enschede. Andere windsculpturen van zijn hand staan in de openbare ruimte van Enschede (in de wijk Wesselerbrink, 2015), Oldenzaal (bij het Twents Carmelcollege, 1998) en Goor (Deldenerstraat, 1993). Oude Aarninkhof noemt zijn werk ‘windkunst’. Hij vergelijkt het met tekenkunst. Hij beschouwt de lucht als het tekenpapier en de wind als de tekenaar.
Het kunstwerk is gemaakt van ijzer, verf en plexiglas.
NEHELLENIA’ | opdrachtgever waterschap regge en dinkel (2005)
In een serie van 7 jonge kunstenaars zijn er 7 ‘banken’ geplaatst aan de Vecht en Regge. Het KCO (Kunst en Cultuur Overijssel) heeft als adviseur opgetreden voor de waterschappen en een project ontwikkeld waarin zeven jonge kunstenaars uitgenodigd zijn een waterschapsbank te ontwerpen. Dit heeft geleid tot zeven unieke banken langs de Vecht en de Regge. De banken zijn zo geplaatst dat je vanaf de banken kunt genieten van de rivier en het prachtige rivierenlandschap.
Materiaal
De opdracht was in het ontwerp Bentheimer zandsteen te verwerken omdat dit steen van 1450 tot 1850, voornamelijk vanuit Bad Bentheim, over de Vecht vervoerd is. Bentheimer zandsteen werd vooral gebruikt bij de bouw van kerken en grote gebouwen (o.a. het Koninklijk Paleis op de Dam). Voor het waterschap Regge en Dinkel heeft Karin Gerfen een ontwerp van een ‘draad’-bank gemaakt waarbij ze gebruik maakt van bentheimer zandsteen. . Een godin die over het water kijkt en waakt
Nehalennia (ook Nehalenia, Nehalaenniae, Nehalaenia) was een inheemse beschermgodin die in het 2e- en 3e-eeuwse Gallia Belgica door reizigers, vooral zeelui en handelaars, werd vereerd bij de monding van de Schelde.
Karin Gerfen is beeldend kunstenaar, beeldend docent, kunstenaarcoach en projectleider in kunsteducatie…’
Bij de Archemer Stuw is de bank te vinden langs de oever van de Regge nabij de Archemerbrug. Het kunstwerk is op 1 november onthuld, in het bijzijn van Annelies Verstand, Martin Mulder en Henk Holterman.
Het beeld van Reinier is gemaakt door Loeki Leeuwerik uit Ommen. Het beeld, gemaakt van neolith, staat langs de Vecht bij de Hessel Mulertbrug.
Initiatief
Maar het verhaal begon eerder. Het begon tijdens de Elfstedentocht zelf. De man van Loeki schaatste toen ook deze elfstedentocht en voor haar man maakte ze toen een klein beeldje van hem als herinnering. Blijkbaar was dit toen opgevallen. Want zij werd benaderd door Ale Overwijk en de elfstedencomissie om een beeld van Reinier te maken. Twee jaar voor de onthulling van het beeld begonnen ze met het plan. Allemaal in het geheim, want Paping moest niets weten. Overwijk regelde de sponsoring voor het standbeeld met tientallen bedrijven en ondernemers uit Ommen.
Haar verhaal
Loeki Leeuwerik
Voor Loeki begon een opdracht die vrij moeilijk was. Normaal heb je veel afbeeldingen van een persoon vanuit alle hoeken om alles aspecten van het gezicht en lichaam goed te kunnen weergeven. Maar in die tijd zijn er weinig foto’s gemaakt van Reinier Paping. Het waren dus weinig foto’s en die er waren vaak ook onduidelijk. Bovendien waren in die tijd de schaatsers gekleed in zoveel mogelijk kleding tegen de koude en hadden ze handschoenen en mutsen op. Dus je zag kleding en vaag een gezicht. Daarnaast was Paping een stuk jonger (50 jaar) dus dat maakte het ook niet makkelijk op. De uitdaging was dus groot. Om toch een klein beetje een idee te krijgen heeft haar man in het geheim van afstand een paar foto’s gemaakt. En dan de vraag, wat voor een beeld moet het worden. Ze had eerst kleine voorbeeld gemaakt en een daarvan, waarbij Paping viel en weer opkrabbelde was haar favoriet. De commissie besloot anders. want dit was niet majestatisch genoeg. Uiteindelijk is dit het beeld geworden. Vervolgens is van het ontwerp een mal gemaakt waarin het beeld is gegoten van de Neolith, een kunsthars.
In 1963 hadden meer schaatsers uit Ommen de tocht gereden, zij staan met naam vermeld op het plaatje. Zij hebben onder andere bijgedragen om het beeld te kunnen bekostigen. Op 15 februari 2013 onthulde Reinier Paping in het bijzijn van onder andere schaatser Erik Hulzebosch, kunstenares Loeki Leeuwerik en Ale Overwijk, het beeld. .
Het is bij de onthulling exact vijftig jaar geleden dat Reiner Paping de Elfstedentocht op zijn naam schreef.
Verplaatsingen en reparaties
Op 1 oktober 2015 is er een scheurtje bij de knie en het ijzer van de schaats gerepareerd. Het beeld raakte namelijk beschadigd toen het beeld tijdelijk verplaatst moest worden vanwege werkzaamheden.Het beeld is toen iets verplaatst. In 2018 is er aangifte gedaan van vernielingen, er waren er weer scheurtjes in de beentjes en schaatsen.Op 6 december zijn er hekken rond het beeld geplaatst, om meer schade te voorkomen. Het heeft toen tijdelijke achter hekken gestaan, totdat er in 2019 weer een nieuwe versie van het beeld is geplaatst. ‘Het oorspronkelijke beeld had dunne benen, en nog dunnere schaatsjes, wat er voor zorgde dat het beeld kwetsbaar was. Er werd besloten om het beeld opnieuw te gieten, maar deze steviger te maken. De gemeente Ommen betaald de kosten van de reparatie.’
Loeki Leeuwerik
Wat betreft Loeki Leeuwerik. De “kunstenares”( niet geregistreerde) uit Arriën (een buurtschap van Ommen) heeft het beeld ooit gemaakt. Zelf komt ze uit Haarlem.
Loeki maakt beelden van keramiek, brons en neolith van voornamelijk mensen en dieren. In Ommen staat het beeld Reinier Paping aan de Vecht, in het Gemeentehuis een beeld van Brighida ( beschermvrouwe van Ommen).
Op 20 juli 2005 is deze eerste Waterschapsbank in de gemeente Ommen onthuld. Het is de eerste van een serie van zeven waterschapsbanken. De banken zijn door verschillende kunstenaars gemaakt voor verschillende locaties langs de Vecht. Deze ‘Vechtsiel’ stond eerst aan de vechtoever nabij de Hessel Mulertbrug. Nu staat het op de brug langs een drukke verkeersweg, een fietspad en wandelpad. Niet echt een plek om te gaan zitten.
Overname van beheer De aanleiding voor dit kunstproject is de overname van het beheer van de rivier de Vecht. Het beheer ging over van het Rijk naar de Waterschappen Groot Salland en Velt en Vecht. De banken heten waterschapsbanken, omdat de waterschappen dit project subsidiëren. De banken van zeven jonge kunstenaars zijn op verschillende plekken langs de vecht en Regge geplaatst.
Zandsteen In alle banken is Bentheimer zandsteen verwerkt. Dit was onderdeel van de opdracht, omdat deze zandsteen eeuwenlang over de Vecht is vervoerd vanuit het Duitse Bentheim naar Zwolle.
De bank in Ommen is van Kees Hoogendam en heet ‘Vechtsiel’. Het is een denkbeeldig fossiel uit de Vecht. Het lijkt op aangespoelde resten van een dinosaurus; een ruggengraat met uitstekende ribben. Je kunt erop zitten met puntige ribben tussen en boven je. De ruggengraat is van Bentheimer zandsteen, de ribben zijn van kunststof. Je vind af en toe ook het woord skelet als benaming voor dit kunstwerk terug
Kees Hoogendam
‘Een verwijzing naar het oerbewustzijn van de recreërende mens’
Kees Hoogendam houdt zich vooral bezig met het ontwerpen van interieur en meubels, daarnaast ook het maken van beelden en het doen van klussen in en rondom het huis. Zijn achtergrond ligt in de beeldende kunst. Het kijken naar de wereld en zijn vormen en gebruiken wat een grote inspiratie bron voor hem is.
“Dit Kunstwerk verwijst naar het oerbewustzijn van de recreërende mens. Diezelfde mens evolueerde uit de sauriërs welke rond zwommen in de zee waar uit Bentheimer zandsteen ontstond. Ik gaf met deze zitsculptuur vorm aan de cirkelgang van mens, dier en natuur. Een sterk beeld van eenvoudig materiaal wat een aantrekkingskracht heeft om in te gaan schuilen en zitten om over rivier de vecht uit te kijken.”
In 1998 was het 750 jaar geleden dat de gemeente Ommen stadsrechten kreeg van de bisschop van Utrecht, Otto III. Hij verleende Ommen stadsrechten in 1248. Om dat te markeren heeft het gemeentebestuur van Ommen besloten een beeldend kunstwerk in de openbare ruimte te schenken aan de bevolking van Ommen
Geschiedenis
Het kunstwerk van Otto III staat op het Vrijthof (parkeerplaats) in de gemeente Ommen. Otto III was de bisschop van Utrecht die Ommen de stadsrechten verleende. “Als bisschop van Utrecht was Otto niet alleen kerkelijk, maar ook wereldlijk leider of landsheer van Overijssel, dat deel uitmaakte van zijn machtsgebied over de IJssel, het zogeheten Oversticht. De originele brief van de stadsrechtverlening is niet bewaard gebleven, maar wel een afschrift uit de 17e eeuw. Door de verheffing tot stad kreeg Ommen de mogelijkheid om zichzelf te besturen en zich te verdedigen tegen vijandelijke troepen. Daarmee werd de stad een zelfstandige bestuurseenheid binnen het drostambt Salland, één van de drie bestuurlijke regio’s binnen Overijssel. De stadsrechten van Ommen zijn ouder dan die van steden als Amsterdam of Rotterdam”.(1) Waarschijnlijk ook omdat al omstreeks 1200 er in Ommen een r.-k. kerk was.
Kiny Copinga
Het beeld is uitgevoerd in de herkenbare stijl van kunstenares Kiny Copinga. H Het is in vergelijking met andere kunstwerken van haar klein van afmeting, maar wel indrukwekkend qua structuur en gelaagdheid. Kiny Copinga (geboren Borger-Odoorn 1943-08-30) werd opgeleid aan de Academie voor Kunst en Industrie (AKI) in Enschede. Zij heeft een atelier in de Drentse plaats Valthermond. Haar beelden zijn zowel figuratief als abstract. In diverse plaatsen in Nederland bevinden zich werken van Copinga in de publieke ruimte
Betekenis Beeld?
Wanneer je het beeld goed bekijkt vallen er een aantal dingen op. Er steken twee ganzen koppen opzij uit het gewaad. Waarom ganzenkop het betekent domoor; sufferd. Maar het kan ook een spotnaam zijn. Of iets anders? Dit is niet het enige opvallende aan dit beeld. Ook de manier waarop de bisschop is afgebeeld, is bijzonder. Hij zit in kleermakerszit. Zijn ellebogen steunen op zijn knieën, zijn armen wijzen omhoog. In zijn ene hand houdt hij iets van een rol papier (op zijn penning is het een boek)en met zijn andere hand steekt hij met een wijsvinger in de lucht. De opgestoken wijsvinger verwijst naar de tawhid, het geloof in de Ene God. De bisschop draagt een lang gewaad, ook wel Kazuifel genoemd: een groot liturgisch gewaad dat de priester tijdens de eucharistieviering draagt. Het gewaad heeft de liturgische kleur van de betreffende viering. Tot de 8e eeuw werd de kazuifel door alle geestelijken gedragen. Achter en voor in het midden zie je het Pallium: ereteken, dat bijvoorbeeld aan een bisschop wordt gegeven. Het bestaat uit een ringvormige, witte band. Het pallium wordt om de hals van het kazuifel bevestigd.
De “Beekmin“ is van kunstenaar Elisabeth Varga. Het is in opdracht gemaakt van het waterschap en ook in eigendom en onderhoud van het waterschap. Reden was afsluiting werken/project Regge in 1998.
Sinds 1993 heeft het waterschap een regeling voor de kunsttoepassing zowel op kwaliteitsgebied ( bij renovatie en uitbreiding van rioolwaterzuiveringsinstallaties) als voor grote werken op het gebied van de kwantiteit ( zoals de Regge, herstel beken Enschede Zuid etc.). Ter afsluiting van de werken aan de Regge is in 1998 het beeld ‘beekmin’ van Elisabeth Varga geplaatst.
Materiaal
Het beeld is gemaakt van corten staal. Dit staal heeft de eigenschap om zich te bedekken met een beschermende laag oxiden, waardoor het niet verder roest. Het beeld staat op een sokkel van 2.20m hoog, op de landtong tussen stuw Archem in de Regge en de vistrap. Het beeld is van afstand zichtbaar.
Varga, Hendrika Elisabeth (1948-2011)
Elisabeth Varga
Elisabeth Varga werd geboren als tweede van vier kinderen uit een Hongaarse vader en een Nederlandse moeder. Na een moeilijke jeugd koos ze in 1976 uiteindelijk voor een kunstzinnige opleiding en bezocht de Christelijke Academie voor Beeldende Kunsten in Kampen (1976-1977) en volgde de internationale zomeracademie van de Schule des Sehens in Salzburg (1978). Op aanraden van Paul Grégoire vervolgde Varga haar opleiding aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam (1978-1982), waar ze les kreeg van onder anderen Grégoire, Eric Claus, Cor Hund en Theresia van der Pant. Varga was geen hakker, ze maakte haar beelden en kleinplastiek graag in klei, gips en brons. Ze heeft meerdere sculpturen gemaakt in staal. Werk van Varga bevindt zich o.a. in Teylers Museum, Haarlem; British Museum, Londen; Koninklijk Penningkabinet, Stockholm; bij de overheid, bedrijven en particulieren.
Meestal worden video's voor diverse doeleinden ingezet. En wordt er groots uitgepakt met een volledig uitgewerkt script, meerdere camera’s, etc. Maar dat doen wij niet. Naast de inzet van een drone en een normale camera wordt het hele productieproces onder leiding van mij uitgevoerd. Dus een eenvoudigere opzet, waarbij 1 cameraman mooie beelden filmt voor de video. Kunst is hierbij een ondergeschoven kindje. Maar kijk naar de diverse video's. Misschien wilt u ook iets laten maken van uw kunstwerk en uzelf promoten. Aarzel niet...neem contact op en we bespreken dit zonder kosten te maken. Gewoon informeren. In de pre-productie gaan wij een gesprek met u aan waarin al uw wensen worden besproken. Het is uiteindelijk de bedoeling samen tot een algemeen plan van aanpak te komen. Nadat alle belangrijke punten zijn besproken gaan wij voor u aan de slag. Met de besproken informatie maken wij een storyboard waarin uw doelstellingen worden verwerkt. Zodra wij hiermee klaar zijn wordt deze aan u gepresenteerd.
Drone opnames zijn dynamisch en kunnen een krachtig onderdeel zijn om onderwerpen op spectaculaire wijze in beeld te brengen. Naast beelden maken wij ook de creatieve vertaalslag van sprekende beelden naar doeltreffende videoproducties.
Meestal worden video's voor diverse doeleinden ingezet. En wordt er groots uitgepakt met een volledig uitgewerkt script, meerdere camera’s, etc. Maar dat doen wij niet. Naast de inzet van een drone en een normale camera wordt het hele productieproces onder leiding van mij uitgevoerd. Dus een eenvoudigere opzet, waarbij 1 cameraman mooie beelden filmt voor de video. Kunst is hierbij een ondergeschoven kindje. Maar kijk naar de diverse video's. Misschien wilt u ook iets laten maken van uw kunstwerk en uzelf promoten. Aarzel niet...neem contact op en we bespreken dit zonder kosten te maken. Gewoon informeren. In de pre-productie gaan wij een gesprek met u aan waarin al uw wensen worden besproken. Het is uiteindelijk de bedoeling samen tot een algemeen plan van aanpak te komen. Nadat alle belangrijke punten zijn besproken gaan wij voor u aan de slag. Met de besproken informatie maken wij een storyboard waarin uw doelstellingen worden verwerkt. Zodra wij hiermee klaar zijn wordt deze aan u gepresenteerd.
Drone opnames zijn dynamisch en kunnen een krachtig onderdeel zijn om onderwerpen op spectaculaire wijze in beeld te brengen. Naast beelden maken wij ook de creatieve vertaalslag van sprekende beelden naar doeltreffende videoproducties.