De hooghartige en nederige dienaar”
Locatie: Zwolsestraat 16, Tuin gemeentehuis Raalte. Je moet zoeken. Het staat verscholen bij een boom aan het eind van de parkeerplaats voor het Gemeentehuis. Het is een klein beeld.
Materiaal: Brons
Opening
Dit 3.20 m. hoge object is op 7 mei 1990 onthuld ter gelegenheid van de opening van het vernieuwde gemeentehuis. Het stelt twee dienaren voor, de een staat rechtop met de armen over elkaar, de ander maakt een diepe buiging met zijn hoed in zijn hand. Dat is althans het verhaal dat er nu aangegeven wordt. Maar de werkelijkheid is anders. De kunstenaar Ronald Tolman (geb. Amsterdam 1948) beeldhouwer, schilder en graficus leeft nu in Beuningen . Ik heb hem gevraagd naar dit kunstwerk. Het verhaal is dat iemand het bij hem gekocht heeft (het was er een uit en serie van soortgelijke beelden met een hoed). Even later bleek Dirk hannema het te koop hebben aangeboden aan de gemeente Raalte.
Dirk Hannema
We kennen Dirk Hannema als directeur van Museum Boymans in Rotterdam. Dit museum groeide na de nieuwbouw in 1935 onder leiding van Hannema uit tot een museum van formaat. Na een omstreden periode tijdens de oorlog en de aankoop van ‘De Emmaüsgangers’ van ‘Vermeer’, een doek dat na de oorlog een ‘Han van Meegeren’ bleek te zijn, kon hij niet meer terug als directeur naar Boymans. Hij richtte zich vervolgens volledig op zijn eigen verzameling, die hij al sinds zijn jeugd had opgebouwd. In 1958 bracht Dirk Hannema zijn kunstcollectie naar kasteel Het Nijenhuis, waar hij ook ging wonen. De provincie Overijssel, eigenaar van het kasteel en subsidiegever, zorgde voor een grondige restauratie van Het Nijenhuis. In 1964 deed Hannema afstand van zijn collectie en schonk hij alles aan de stichting Hannema-de Stuers Fundatie. In 1984 overleed Dirk Hannema. In die tijd was Willem Zuidwijk burgemeester van Raalte, een Nederlands politicus van de KVP. In mei 1971 werd hij benoemd tot burgemeester van Raalte en zou dit tot zijn pensionering eind 1998 blijven.
Vraagtekens
De kunstenaar heeft nooit het beeld een titel gegeven. De serie waar het en onderdeel vanuit maakte waren beelden met allemaal een theater hoed. Dat stond centraal. Iemand…Hannema of Zuidwijk hebben deze naam verzonnen. Waarom. Vermoedelijk omdat een bekende spreuk van Salland hierop lijkt. “Wij Sallanders waren gewend dat we dienstbaar moesten zijn. We hebben altijd onder de Heren geleefd”. Een titel die het klassenverschil in stand houdt.
Ik zou vraagtekens stellen bij deze titel.